Tuy nhiên, những mô tả đó vẫn quan trọng vì câu chuyện của Thucydides có ảnh hưởng tới phần lịch sử tiếp theo của nhân loại. Nhưng nếu anh ta chưa hề có nghiên cứu nào về vấn đề này, có thể anh ta cũng chỉ hiểu biết bằng bạn. Niềm say mê của bạn với tác giả và ngôn từ mà tác giả sử dụng hoặc thế giới được tái hiện trong cuốn sách hoàn toàn khác với việc bạn muốn hiểu rõ ý tưởng của tác giả.
Cụ thể, bạn biết cuốn sách có những điều mà bạn muốn đào sâu hay không, có đáng để bạn dành thêm thời gian và tâm trí hay không. Một số tác phẩm khác như cuốn On the Soul (Nói về linh hồn) là sự pha trộn giữa lý thuyết triết học và khám phá khoa học đầu tiên. NHỮNG GÌ ĐƯỢC ĐỀ CẬP CHI TIẾT VÀ ĐỀ CẬP NHƯ THẾ NÀO? Bạn phải cố gắng tìm ra các ý chính, những điều khẳng định, những luận cứ tạo nên thông điệp đặc biệt của tác giả.
Còn nếu độc giả không phân biệt được kiến thức thật sự và quan điểm cá nhân thì độc giả không có mục đích đọc sách để học hỏi. Nhưng đôi khi chỉ có một phương pháp lập luận có hiệu quả. Hy vọng độc giả nào quán triệt những quan điểm này, anh ta sẽ không bị cảm xúc hay định kiến chi phối.
Một ví dụ minh chứng cho điều này là câu hỏi của các triết gia cổ đại về sự khác nhau giữa vật thể trên mặt đất và vật thể trên bầu trời. Đó là ý niệm của tác giả, và cũng là của bạn, đã được đào sâu và mở rộng qua quá trình đọc. Cách họ nhìn vấn đề có thể rất khác với chúng ta.
Nếu bạn được yêu cầu giải thích ý của tác giả chỉ với một câu, bạn lại dùng ngay câu của tác giả và chỉ thay đổi thứ tự từ đôi chút, điều đó nghĩa là bạn vẫn chưa hiểu đúng dụng ý của tác giả. Thậm chí nếu một nhà khoa học xã hội cố gắng định nghĩa những thuật ngữ như vậy thì độc giả của ông ta cũng sẽ đặt dấu hỏi chấm cho cách sử dụng từ như vậy. Từ giờ trở đi, bạn sẽ có cơ hội tranh luận với tác giả và bộc lộ ý kiến cá nhân.
Vì thế, chúng ta nên hiểu thuật ngữ là một từ được dùng một cách rõ nghĩa. Hai thể loại này đều cần tới cả lý trí và óc tưởng tượng, nhưng khác nhau về cách thức. Hai cách giải quyết này mặc dù không đơn giản nhưng đều khả thi.
Nếu bạn muốn diễn đạt chính xác tính chỉnh thể của một cuốn sách (quy tắc 2), bạn phải chỉ rõ được những phần đã làm nên tính chỉnh thể ấy (quy tắc 3). Tất nhiên, sự thận trọng là cần thiết và bạn cần biết cả hai ngôn ngữ (chính là hai quyển sách) càng tường tận càng tốt. Trong cả hai trường hợp, hoạt động học diễn ra trong bản thân người học.
Số sách viết về cách đọc Kinh Thánh nhiều hơn tổng số sách viết về tất cả các khía cạnh khác của nghệ thuật đọc sách. Có rất nhiều vấn đề cần phải hiểu mà bạn không thể tìm thấy trong một cuốn bách khoa toàn thư. Độc giả và tác giả không ngang hàng với nhau.
Ngược lại, một cuốn sách triết học không bao giờ đề cập đến những thực tế hay quan sát nằm ngoài kinh nghiệm của một người bình thường. Trong đại học thời hiện đại tất nhiên khác xa trường đại học thời trung cổ. Những gợi ý này có thể rút ra từ các quy tắc đọc sách mô tả.
Tuy nhiên, những mô tả đó vẫn quan trọng vì câu chuyện của Thucydides có ảnh hưởng tới phần lịch sử tiếp theo của nhân loại. Hầu hết các khó khăn đó mang tính máy móc. Không ai đặt câu hỏi Bài thơ đó viết về điều gì?.