Nếu bạn sử dụng chiếc mũ trắng và hỏi xem tại sao tôi lại đổi việc. Sử dụng chiếc mũ xanh da trời vào thời điểm bắt đầu cuộc họp để xác định tình huống. Chẳng hạn, liên quan đến vấn để đang thảo luận, chúng ta có thể đặt những câu hỏi như:
…Viễn cảnh tốt nhất có thể là lãi xuất sẽ tăng lên nhanh trong và giá trị của khoản tiền vay có thể chuyển đổi với lãi suất ấn định của chúng ta sẽ khiến ngôi nhà này dễ dàng bán được. Giá trị của toàn bộ hệ thống tư duy có thể bị phá huỷ nếu có ai đó được phép ngắt lời trình bày của người khác bằng những nhận định kiểu như trên. Chúng ta có thể gọi đây là “hiệu quả thụt lùi” của một ý tưởng.
Tuy nhiên, nó cũng đặt mọi người vào những tình huống khó xử. Bạn nhận thức sự việc giống như xem một đoạn quảng cáo và sau đó bạn duy trì niềm tin đó. Theo cách tư duy chiếc mũ trắng, những quan điểm mang tính cá nhân không được chấp nhận.
Mọi người thường hỏi tôi liệu sự sáng tạo là nhờ vào kỹ năng, tài năng hay cá tính. Tôi muốn một cái nhìn chính xác theo quan điểm mũ vàng. Những tổ chức hàng đầu thế giới như NASA, IBM, DUPONT, NTT (Nhật Bản), Shell, BP, Statoil (Na Uy), Marzotto (Ý) và tập đoàn chuyển phát liên bang cùng nhiều tập đoàn tên tuổi khác đều áp dụng phương thức tư duy 6C.
Đó đó, đã đến lúc chúng ta cần sử dụng chiếc mũ đen. Anh được đề nghị sử dụng sự tiến triển chứ không phải sự xét đoán. Những đề nghị được đưa ra nhằm làm cho sự việc tiến triển theo chiều hướng tốt đẹp hơn.
Sự khác biệt giữa một người tư duy giỏi và một người tư duy tồi chính là ở khía cạnh biết nhắm vào trọng tâm. … Vấn đề không phải ở chỗ vùng chúng ta không có tuyết mà ở chỗ chúng ta không có môn trượt tuyết. Chiếc mũ tư duy xanh da trời giám sát tư duy và đảm bảo rằng luật của trò chơi luôn được để ý.
Nhưng ngoài quỹ thời gian đó ra, mọi người không thể lúc nào cũng có tư duy luôn thận trọng. Nhưng sau đó, sự tiến triển dường như chấm dứt. …Anh vừa nói cho tôi biết tất cả lý do tại sao anh không thích ý tưởng này và tại sao anh cho rằng nó sẽ thất bại.
Ví như sự phán xét ở toà án, ban bồi thẩm đôi lúc không thống nhất được quan điểm với nhau, dù với bất kỳ chứng cứ gì. Điều này là đặc biệt quan trọng đối với chiếc mũ xanh. Tuỳ thuộc vào kết quả đạt được, mọi người cũng có thể thay đổi trật tự những chiếc mũ.
Nếu chúng ta có quá ít thời gian và có quá nhiều vấn đề cần phải giải quyết, trong trường hợp này, chúng ta có thể chấp nhận câu trả lời đầu tiên, ngoài ra chúng ta cần tiếp tục xem xét các câu trả lời khác. Nho giáo giúp chúng ta có những hành vi ứng xử phù hợp với đồng nghiệp, với cấp dưới, cấp trên và với người thân mà không cần quan tâm tới tính cách cũng như những biểu hiện tâm lý của họ như thế nào. Bởi nếu không, sẽ tốn nhiều thời gian để chọn lựa xem bước tiếp theo nên chọn chiếc mũ nào mà quên mất mục đích của cuộc họp.
Nhưng đây cũng có thể là 1 lời nhận xét phù hợp với lối tư duy chiếc mũ vàng. Chúng ta hãy dùng xe buýt đưa mọi người đến những nơi có tuyết. Những khả năng trực giác như vậy trong lĩnh vực kinh doanh nhiều khi đóng vai trò hết sức quan trọng bởi vì nó được đúc kết dựa trên kinh nghiệm.