Mà nếu ta để tâm hồn chìm lặng trong mơ mộng không kềm hãm thì những khí lực phải tiêu ma, ý chí kiệt quệ. Từ lâu mẹ định cho con biết mầu nhiệm về sự sống của con, nhưng vì mẹ thấy chưa cần. Cứ quan sát bạn trai lúc còn trong nôi, lúc chưa có tuổi khôn thì biết.
Còn bạn nói nếu không tổ chức xã hội, cải tổ chánh trị, giáo luyện thanh niên theo chương trình của bạn thì sẽ hỏng và lắm lúc bạn cảm thấy bạn là tối cần cho mọi người. Nhưng, thưa bạn, nếu không vậy thì tốt hơn bạn đoạn tuyệt. Mà mộng của họ không phải chỉ thứ mộng buồn rầu như gió thu làm tê tái lòng mà thôi đâu.
Hẳn luật nầy có ý nghĩa gì người ta mới nói: xa mặt cách lòng. Nếu biết được tâm lý con người thì nhà giáo dục cứ bình tĩnh và cho đó là tự nhiên. Xét kỹ chương trình quan phòng của Đấng tối cao, người ta thấy người đ àn ông được Ngài trọng đãi mà không mấy ai để ý.
Mà thời đại bây giờ là vậy đó bạn. Cả hai đều rất đa tình nhưng chất đa tình có một vài nét khác nhau. Nếu là những bức thư xin gởi quả tim của người đẹp, người xứng đáng thì không gì hãnh diện cho họ bằng đem quảng cáo các bức thư ấy trong hàng ngũ các bạn thân trừ bạn nào đã gấp ghé người yêu của họ.
Kỳ thực là thứ triết lý nhân sinh của bạn trai, hoặc bộc lộ, hoặc ngấm ngầm. Cứ chung mà nói bạn trai lúc dậy thì, hay có bạn trai khác làm tri âm có tướng diện cô gái nhà lành. Có lúc họ nói bậy mà không hay vì mắc lo tỏ ra kỳ quái.
Chính Augustin và Rousseau đã qua thời kỳ mua bán thứ tình nầy. Một trăm bạn trai có đến 99 bạn, tối ưa thức khuya nghe nói chuyện ma. Tất cả những gì không bị pháp lý, dư luận cản ngăn thì họ cho phép họ làm hết.
Vẫn biết có những Mozart, Pascal ấu trĩ và bao nhiêu thần đồng khác nhưng cứ chung phải nhận từ 8 đến 15 tuổi bạn trai hiểu biết cách hời hợt lắm. Về cảnh sống đời sau, về kinh nghiệm họ cười nhạo. Những tiếng khô lạt đây tôi muốn hiểu một ý nghĩa nghịch với tiếng lăng xăng của bạn gái khi xã giao.
Có một từng lớp bạn trai đã và đang được huấn luyện theo một chương trình của quỷ Lucifer. Vừa bước xuống diễn đàn vừa lau mồ hôi tôi gặp một bực trí thức bắt tay tôi. Tác giả cuốn Bạn sẽ nên người có thuật lại lời tự thú của một giáo sư đại học nói vềtính tự cao của mình.
Con người toàn diện ngày một nghèo nàn. Người ta than tiếc nhiều nhà đạo diễn ngày nay lạm dụngtính hiếu kỳ, hiếu sắc, ham vui của khán giả, trong đó có bạn trai, một cách trắng trợn quá. Qua buổi tiền thanh niên rồi, bạn trai hay mắc tật hơi buồn cười nầy là vẫn ưa sự hợp lý song hễ hở môi là không lý luận mà lý sự.
Khốc hại nữa là nó làm cho bạn trai tác ác mà vẫn ngoan cố. Nguy khốn nữa là lấy cuộc đời tạm làm cứu cánh vĩnh cửu. Bạn gái ưa nhớ những mẫu chuyện đời xưa, những đề tiểu thuyết, những bài thơ, bản nhạc.