Lịch sử nhân loại đã chứng minh luận điểm này. Ánh sáng êm dịu xuyên qua tấm màn kia chính là tình yêu. Nếu phẩm tính ý thức của bạn ngay lúc này quyết định tương lai, vậy thì cái gì quyết định phẩm tính ý thức ấy của bạn? Chính là mức độ hiện trú ở khoảnh khắc hiện tại của bạn.
Bởi vì chúng ta sống trong một nền văn hóa tâm trí thống trị như thế, cho nên hầu hết nghệ thuật, kiến trúc, âm nhạc, và văn chương đều thiếu vắng cái đẹp, thiếu vắng tinh hoa nộii tại, chỉ trừ rất ít ngoại lệ. Bạn chưa hoàn toàn thức tỉnh. Kiểu ý thức bị ràng buộc bởi thời gian đã bắt rễ sâu xa vào linh hồn nhân loại.
Bạn không cần đến nó. Thế là sợ hãi nảy sinh, rồi xung đột bên trong và bên ngoài bạn trở nên quen thường trong cuộc sống của bạn. Để đồng cảm sâu sắc với đau khổ của người khác chắc chắn phải cần đến ý thức tỏ ngộ cao độ; nhưng sự đồng cảm chỉ tượng trưng cho một phương diện duy nhất của lòng trắc ẩn mà thôi.
Giống như trường hợp không âm thanh nào có thể hiện hữu mà không có sự yên lặng, không vật gì có thể hiện hữu mà không có cái không một vật, mà không có khoảng không trống rỗng cho phép nó hiện hữu. Bạn làm cách nào vứt bỏ một hòn than nóng đỏ đang cầm trong tay? Bạn làm sao buông bỏ mớ hành lý nặng nề và vô dụng đang mang trên người? Bằng cách nhận biết rằng bạn không muốn bị đau đớn hay mang vác gánh nặng thêm chút nào nữa, thế là bạn buông bỏ nó đi. Bạn bắt đầu thức tỉnh.
Bạn đã thoát khỏi ràng buộc của thời gian trong một khoảnh khắc. Hãy sờ vật gì đó – bất kỳ vật gì cũng được – để cảm nhận Bản thể hiện tiền của nó. Thật sai lầm khi nói rằng ai đó đã “chọn lựa” một mối quan hệ thất bại hay bất cứ hoàn cảnh tiêu cực nào trong đời mình.
Khi bạn chấp nhận cái đang là, mọi miếng thịt – tức là mọi khoảnh khắc – đều ngon nhất. Hậu quả là các động cơ để “hành động” thường lệ của tự ngã hư ngụy – tức là sợ hãi, tham lam, háo thắng, tự biên minh hay tìm cách nuôi dưỡng cảm thức tải tạo về cái tôi – sẽ ngừng tác động. Dấu hiện đầu tiên ấy có thể là cơn cáu kỉnh đột ngột và dữ dội hay là cơn giận dữ kịch liệt, hay có thể là một triệu chứng thuần túy ở thể xác chẳng hạn.
Tình hình này sẽ triệt bỏ sự phóng chiếu một cách cường bách và tự động nỗi đau ra bên ngoài. Chúng chẳng qua chỉ là tấm biển chỉ đường mà thôi. Không phản kháng cuộc sống là trạng thái ân sủng, dễ chịu, và nhẹ nhàng.
Cùng lúc ấy, mặc dù mắt vẫn còn nhắm mà tôi lại thấy hình ảnh một viên kim cương quý giá. Quả là một phương thức hoàn hảo để vĩnh viễn không thể đong đầy thỏa mãn, bạn không đồng ý ư? Sự thực là mọi người khác đều làm như vậy, và tình hình này không làm cho nó bớt điên rồ hơn chút nào.
Nếu ông nói bằng cách vâng phục, thì câu hỏi còn lại là: “Ra sao?”. Tôi không thích cụm từ tội lỗi. Toàn bộ khái niệm về khoan thứ lúc ấy bèn trở nên không cần thiết nữa.
Sự xung đột này ngưng dứt khi không còn bất cứ va chạm vào giữa các đòi hỏi cùng kỳ vọng của tâm trí bạn với cái đang là. Đây là niềm vui của Bản thể hiện tiền, niềm vui của Thượng đế. Khi bạn thực sự sử dụng tâm trí, nhất là trong trường hợp cần đến một giải pháp sáng tạo, thì cứ khoảng vài phút bạn lại dao động giữa suy nghĩ và tĩnh lặng tức là giữa tâm trí và vô niệm.