Trong mười thanh niên có đến tám người không yêu vì người tình mình học giỏi, có đầu óc cao thượng, có những hành vi anh hùng mà yêu vì cái mà người ta gọi là nhan sắc. Nam thanh khi ấy đã làm chồng, làm cha, bắt đầu chán chê người yêu, nghe gánh gia đình nặng trĩu. Bạn trai khi yêu ai họ cũng yêu mạnh mẽ vậy, nhưng sự cúng hiến trái tim không chịu ảnh hưởng của trí tuệ và ý chí.
Thứ trực giác như vậy là bí quyết mà bạn trai sau nầy có thể dùng để tìm chân lý, để xã giao bặt thiệp. Yêu đương vả lại không phải là mua bán sản vật nên không bảo đảm được bằng văn kiện. Nếu không có khoa tình yêu thì không làm gì cắt nghĩa được những huyền nhiệm của sáng tạo và bảo tồn vạn vật.
Ngày mai chưa biết ra sao, nói kiểu một bản nhạc Que sera, sera, nhưng bạn trai lạc quan gần như tin mình sẽ đầy thành công. Trong mùa giao cảm của thứ tình nầy bạn trai thấy tâm hồn họ nhẹ nhõm. Theo đ à nhổ giò và đổi biến, tâm hồn họ biến hóa.
Bạn trai thân mến! Bạn thấy chưa, Đấng Quan phòng trong chương trình tình yêu bao la đã từ đời đời nghĩ đến giá trị của đời bạn. Những tâm hồn bạn trai tu hành tôi bàn đây là những tâm hồn có quan niệm chánh đáng về sự tu luyện. Tuy nhiên lương tâm của họ cần được huấn luyện theo một chủ đích tôn giáo chân chính như công giáo để đời khỏi những sa lầy luân lý về sau.
Thì tâm hồn họ là khuôn lộng hình ảnh trăm năm của họ. từ trước tôi lầm những nữ sinh ngồi trong lớp như Phật đúc, không biết gì. Nhà giáo dục nên cho họ đọc lại sách giúp trí nầy cách lành mạnh như loại sách của Jules Vernes, Telemaque của Fenelon hay Odyssée của Homère.
Nếu lấy cây cân làm bằng nhan sắc, địa vị , tiền bạc để cân giá trị đời sống của họ thì ta thấy phần hơn của họ mà tôi vừa nói. Có khi võ lực nói lên ý chí mà có khi võ lực tỏ ra nhược chí. Có thể nói một phần nào tình phụ tử được lồng kiến qua tình vợ chồng.
Ngày xưa chế độ gia đình cứ trói buộc sự khai trí của bạn gái một phần nào, nên ở nhiều lĩnh vực trí thức họ vắng bóng. Tôi nhát gan đến nỗi tôi không thể chào hỏi, ngồi chung với nhiều người mà khỏi mồ hôi rịn ướt trán. Nhà giáo dục vừa trừ những thuốc độc nầy vừa kiếm cho họ những giải trí lành mạnh.
Tôi ít thấy bạn trai thiếu niên ban ngày mà ngồi yên. Tôi ưu sầu nhìn nàng. Thỉnh thoảng nên suy nghĩ về ý nghĩa của mấy vần thơ nầy:
Bây giờ chưa thành nhân , chưa lão thành đang ở trong thứ tuổi nửa chừng nên sợ nào quá lố, lỡ trớn, gàn dỡ, vụng về, lố bịch, quê mùa, thô lỗ, buồn cười. Tôi lấy làm hân hạnh bàn cùng bạn trong tất cả thành thực và tín cẩn những vấn đề hắc búa mà đại hệ nầy. Quốc gia hưng thịnh hay không, nhân loại bình an hay không, coi chừng ăn thua tâm hồn bạn trai rất nhiều.
Bạn họ nuôi nấng giúp đỡ họ đủ điều, họ túm đồ của bạn họ đem cầm, đem bán. Có thể càng lớn họ càng tu tâm sửatính và nên công dân lương thiện. Bạn hãy tin Hulst: Vui vẻ có tính chất tinh thần, không phải sự mạnh mẽ cung cấp nó mà chính linh hồn sản xuất nó.