Thứ hai, bạn hãy cẩn trọng, đừng tiếp nhận những tóm tắt mẫu mà chúng tôi cung cấp trên đây như những công thức cuối cùng và tuyệt đối về chỉnh thể một cuốn sách. Chúng tôi ủng hộ nhận định cho rằng đa số mọi người đáng lẽ phải đọc nhanh hơn tốc độ họ vẫn đọc. Sinh viên hay độc giả đọc triết học cổ nên phân biệt những ưu điểm và nhược điểm của từng loại.
Họ nghĩ, thơ ca là một sự tuôn chảy tự nhiên của nhân cách con người. Trên thực tế, tất cả mọi điều mà một người viết về một chủ đề nào đó đều là tự thuật. Nếu bạn chọn đọc một cuốn sách trên tầm hiểu biết của mình - một cuốn sách có thể dạy bạn nhiều điều thì bạn đã tiến được một bước dài.
Bạn không nên hiểu từ giai đoạn theo nghĩa liên quan đến thời gian trừ khi bạn đang ở giai đoạn đầu luyện đọc phân tích. Và khi đã đọc xong, rất có thể bạn kết luận là một nửa số sách bạn đọc không liên quan gì đến chủ đề cả. Một cuốn sách luôn có cùng phẩm chất với tác giả của nó.
500 năm trở lại đây, ta có thể thấy trường ca là dạng tác phẩm khó nhất mà con người có thể sáng tạo ra. Nhận xét này chỉ có giá trị trong trường hợp lượng kiến thức đó là thích đáng nếu tác giả sở hữu được nó. Một là, nó đem lại cho bạn một khái niệm đủ rõ ràng về vấn đề để bạn có thể đọc phân tích hiệu quả một số tác phẩm trong danh mục.
Điều này xuất phát từ bản chất phức tạp của con người. Dù vậy, ta vẫn phải cố tìm hiểu. Trước khi bạn nhận ra điều đó, bạn đã đọc một phần hay của cuốn sách rồi.
Một chuyên gia có thể phát hiện ra nội dung sách thông qua việc chia nhỏ sách thành nhiều phần, đồng thời kiến tạo lại tổng thể cuốn sách từ những thành tố tư duy và tri thức, các thuật ngữ, nhận định và lập luận của nó. Một số định nghĩa khác cho rằng thơ sẽ không thật sự là thơ trừ khi chúng ca ngợi hoặc làm cho người ta phải hành động (thường là hành động mang tính cách mạng) hay khi chúng được viết theo vần điệu hoặc sử dụng một loại ngôn ngữ đặc biệt gọi là ngôn ngữ thơ ca. Thứ hai, cho đến cuối thế kỷ XIX, những cuốn sách khoa học lớn đều chỉ dành cho những độc giả không chuyên.
Nếu chúng ta đọc để thu nhận kiến thức, hiển nhiên cuốn sách hay nhất sẽ là cuốn đề cập tới nhiều khía cạnh nhất của vấn đề ta quan tâm. Họ bối rối vì không thấy cuốn sách nhắc đến nền Cộng hoà La Mã - chế độ tồn tại trước thời kỳ trị vì của Antonines đến 150 năm. Tư tưởng hay kiến thức cũng không thể truyền đạt được nếu thiếu phương tiện ngôn ngữ.
Một tác phẩm như nhật ký các nhân vật hoặc một tập thư tay cũng có thể được hiểu là một ghi chép về lịch sử của một thời kỳ. Những người khác cho rằng cuộc chiến bắt đầu sớm hơn thế, thậm chí là từ năm, mười, hay hai mươi năm trước năm 1861. Dĩ nhiên, biết quy tắc dù ít dù nhiều là một điều kiện để đạt được kỹ năng.
Khi đọc các tác phẩm mang tính mô tả, giải thích, bạn cũng nên áp dụng quy tắc này. Không những thế, các thước phim về chuyển động của mắt cho thấy mắt của những độc giả trẻ và chưa được đào tạo thường dừng lại năm đến sáu lần khi đọc mỗi dòng. Điều này sẽ được giải thích trong trường hợp đọc đồng chủ đề.
Một tập hợp tài liệu cũng có thể chứa trong nó một câu chuyện. Sách tham khảo cũng phải được sử dụng một cách nghệ thuật. Immanuel Kant, đã đi theo phương thức của Aristotle mặc dù về phương diện triết học ông chịu ảnh hưởng của Plato nhiều hơn.