Bạn thấy chưa! Khi đời tu hành theo công giáo lên hương thì ngoài cuộc đời, bước chân vào hôn nhân tốt đẹp, cuộc sống gia đình bạn cũng là một cây đ àn muôn điệu gẩy lên những bản nhạc tuyệt vời. Bao nhiêu công trình khảo cứu nhân loại cũng đang chờ ở lòng hăng hái của bạn. Lúc con còn là bào thai, chắc chắn là con không biết mẹ, và mẹ cũng không biết rõ con ra sao nhưng mẹ biết chắc có con ở tận đáy lòng mẹ.
Còn con cái thì cả ngày bị họ la bài hãi, nếu không rầy thì họ thuyết luân lý, thứ luân lý hai xu. Ai đã từng qua tuổi dậy thì tất nhận trong những giấc mộng xuân có môt thứ thú vị, nó ve vuốt tâm hồn, nó bắt mình thoát tục. Tạo hóa cho bạn trai có năng lực tự nhiên hướng về tập trung tinh thần dễ dàng vì bản chất tinh thần của bạn trai ưa suy luận, tìm cái tại sao, truy tầm nguyên nhân, cứu cánh.
Nhưng dù nỗ lực đến đâu, sau cùng họ phải nhận chân rằng đã có trên trần gian nầy có một phái mà tạo hóa dành riêng cho sự diễm lệ gọi là phái đẹp. Nhiều bạn trai học hành không được. Ngày nay ta thấy ở thành thị nhiều cô, nhiều bà rất đắc tội với chồng, với con.
Trong (L'âme de l'dolescent) P. Lẽ ra đến đây tôi ngưng bút. Những xao xuyến tâm hồn vì lo ăn chơi, lo làm dáng, lo khiêu gợi, tán tỉnh, nô lệ mỹ nhân còn là có đầu óc mất khả năng phán đoán, sắc sảo, cảm hiểu xâu xa.
Những yếu tố thu hút ái tình của họ là hình dáng thướt tha. Còn bao nhiêu phát triển của những bộ phận khác có liên hệ đến sự truyền sinh trong giai đoạn thanh xuân nầy đã làm cho người bạn trai cảm thấy con người sinh lý của mình thay đổi và họ nghe e thẹn trong cuộc xã giao với bạn gái. Hỡi bạn trai, đó là kho vàng của lòng bạn.
Nhiều cơ quan liên đới ảnh hưởng nhau và cũng nẩy nở một trật. Bạn gái đích thị là đa số hay khiêu khích trận giặc ái tình mà không biết tự vệ. Những tham vọng ở ngày mai thì bạn trai nào cũng có nhưng vì chưa đủ kinh nghiệm, chưa được chuẩn bị chu đáo về trí thức, nghề nghiệp còn thiếu các phương tiện mà trong đó tiền bạc đóng vai chánh nên bạn trai thấy cuộc tiến thân không vững chắc.
Jankélévich trong giới thợ thuyền ở Chemnitz không có nam thanh nào trên 17 tuổi mà thanh khiết, không có nữ thanh nào đồng trinh. Đến công viên lựa chỗ vắng họ lấy ra ngắm. Nó còn làm cho lương tâm cắn rứt thêm tức là tăng cường bầu khí tẻ lạnh trong tâm hồn.
Ngó trước ngó sau đôi giày hay xăn đanh coi có mướt xi ra không. Họ chăm sóc mái tóc, họ cạo mặt, cắt móng tay và chuyên chú trang sức được chừng nào hay chừng ấy. Về đường ái tình, đ àn ông là phái yếu, rất yếu, yếu từ bản chất, yếu nếu không có thánh sủng, ý chí và lánh dịp tội, sẽ vô phương tránh được những sự sa ngã.
Họ quên rằng con người ưa tâm phục hơn lý phục. Nói bạn trai kiêu căng thì nhất định là nói oan. Họ đặt mình vào một hoàn cảnh bế tắc:
Vì mồi vật chất mê hoặc, nhiều thế nhân mất đi óc hướng thượng, quên hẳn trên đầu có ai, chết rồi còn lại cái gì. Tôi muốn nói họ có hồn, có xác, được những ân sủng do cứu rỗi, do thiên phòng v.v... Nhiều bạn gái đã lãnh những bài học chua chát vì dốt tâm lý nầy.