Thông thường, các bộ tộc, quốc gia và tôn giáo thường thấy cá tính tập thể của họ được làm mạnh thêm khi họ tạo được ra những đối thủ, hay kẻ thù của mình. Khối khổ đau đó cũng sẽ khích động những phản ứng có tính chất rập khuôn (60) ở những người thân của bạn, đặc biệt là người bạn gối chăn của bạn, nhằm mục đích là để được nuôi sống bằng những bi kịch và khổ đau xảy ra sau đó. Trên mặt hình tướng, chiều hướng này biểu hiện là một mong muốn một sự toàn vẹn qua sự phối hợp của hai đối cực Nam-Nữ, m-Dương.
(45) Anh nhiene tự tại là thứ bạn không thể thâu tóm hoặc đánh mất được: VÌ an nhiên tự tại chính là bản chất chân thực của bạn, là một cái gì bạn đã luôn sẵn có ở bên trọng, nên bạn không thể thâu tóm hoặc đánh mất như là một vật gì ở bên ngoài bạn như tiền bạc, tài sản, địa vị xã hội… Ví dụ trong một quan hệ luyến ái, nhờ yêu nhau mà người ta sẽ cố gắng nhìn lại mình và có nhiều cơ hội hơn để nhận ra những khiếm khuyết của mỗi người. Những gì bạn lầm lỗi chỉ là một biểu hiện của vô thức – vô thức của con người.
Bạn trở nên hoà điệu với một tâm thức cao hơn. Tất cả đều là biểu hiện của Tâm. Nhưng đối với Bạn thì sống/chết không thể động đến được vì bản chất chân thực của bạn không bị giới hạn trong tấm hình hài mong manh, chóng tàn hoại này.
Trong trường hợp này, khi lắng nghe người khác một cách sâu sắc thì ta sẽ tiếp xúc với người kia trực tiếp đến độ ta không còn bị chia cắt bởi những hàng roà của khái niệm ta và người. Nhưng lúc đó, bạn có thể đang tham dự vào một hoạt động bằng chân tay, hoặc đang đi băng ngang một căn phòng, hay đứng đợi ở một quầy vé máy bay, và bạn hoàn toàn có mặt đến độ những nhiễu sóng ồn ào của những suy tư ở trong bạn bỗng dưng im bặt, thay vào đó là sự có mặt đầy ý thức. Nếu bạn có thói quen tạo ra khổ đau cho chính mình, có lẽ bạn cũng đang tạo ra khổ đau cho những người chung quanh.
Bởi vì Phút Giây Hiện Tại sâu sắc hơn là những gì đang xảy ra ở trong phút giây đó. Cái Tâm ấy do thân thể tạo ra hay chính Tâm đã tạo nên một giấc mơ về một thân thể, giấc mơ về một thân thể của một con người? Biết bề ngoài về một cái gì và sự hiểu sâu, thấu triệt là hai điều hoàn toàn khác nhau.
Điều cần nhớ là những cảm xúc đó đến rồi đi như mây trên trời. Không có gì gây khổ đau cho nhân loại hơn là chủ nghĩa giáo điều. Và một khi bạn đã hỏi thì sẽ luôn được Im Lặng trả lời, khi bạn đã sẵn sàng lắng nghe.
Do đó, bạn không nên nhầm lẫn những tình huống của phút giây này với Phút Giây Hiện Tại. Chúng ta cần ý thức và vượt qua thói quen nguy hại này. Tất cả đều là một nỗ lực để xác định rằng có một “cái Tôi” hiện hữu.
Những gì bạn trông thấy ở ngoài kia chỉ là sự phản ánh rất chóng tàn của những gì chân thực của bạn ở bên trong. Vì tấ cả chúng ta đều là một phần căn bản của Sự Sống duy nhất được biểu hiện thành muôn hình, muôn vẻ khắp vũ trụ, những hình tướng liên hệ một cách mật thiết với nhau. Nhưng dễ dàng biết bao cho bạn khi nhớ lại sự thực này để “trở về nhà” và biết rằng:
Lúc nào bạn đã sẵn sàng, hãy nhìn vào nội tâm mình xem thử, trong giây phút này, bạn có đang vô thức - tạo thêm những bất đồng xáo trộn giữa bên trong và bên ngoài bạn, giữa những tình huống trong đời sống của mình, bạn đang ở đâu, đang tiếp xúc với ai, bạn đang làm gì, những cảm xúc hoặc ý nghĩ gì mình đang có? Bạn có cảm thấy đớn đau khi cứ khăng khăng khước từ, hay chống đối những gì đang hiện diện trong phút giây này? Nhu yếu “cho mình là đúng” là một cách cư xử không thể cưỡng lại được ở trong ta, đến độ chúng ta thà để cho những quan hệ thân thiện và quan trọng của mình bị tổn thương hoặc đổ vỡ hơn là nhận phần khiếm khuyết của mình trong vấn đề này. Tuỳ thuộc vào quan hệ của bạn với đời sống.
Tôi có một thực tập tâm linh mới cho bạn: “Đừng quan trọng hoá những suy tưởng không-chủ-đích, những cảm xúc tiêu cực, lo sợ miên man đó!” (15) Trong những trường hợp này, thái độ “Tôi không muốn giáp mặtvới một hoàn cảnh như thế này!” là một điều không những vô bổ, mà còn có tính chất băng hoại. Vì nó cố ý không khơi dậy thói quen suy tư không-có-chủ-đích của trí năng ta những khi không cần thiết.