Bạn và tôi phải bảo đảm mình tìm ra cách để chia sẻ với người khác những lợi ích mà tiền của mang lại cho chúng ta, bằng không, tiền bạc chẳng có giá trị gì. Tiền lời phát sinh giúp bạn sử dụng số tiền đó để sinh lời tiếp theo thay cho bạn. Trọng tâm là chổ này: Nếu lần nào con cá heo nhảy lên, nó đều được thưởng, nó sẽ quá quen và sẽ không đạt hiệu quả 100 phần trăm.
Đó là những hiệu lệnh hành động, là mười cảm xúc sơ đẳng mà người ta thường cố tránh nhưng bạn có thể dùng để làm động lực cho bạn hành động. Tất cả chúng ta đều có những nguyện tắc và chuẩn mực khác nhau; chúng không chỉ chi phối cách chúng ta cảm nghiệm những sự việc xảy ra trong đời mình, mà cả cách chúng ta ứng xử trước một tình huống cụ thể. Có khi là vực thẳm thể lý.
Để làm điều này, chúng ta phải dứt khoát phá vỡ những rào cản sợ hãi để giành quyền kiểm soát tâm trí mình. Không ai đã đạt một mục tiêu là vì quan tâm tới việc đạt được nó. Yếu tố thứ ba là bậc thang giá trị của bạn.
Sáng nay, vợ tôi và tôi đã thức dậy từ 5 giờ 30 để có thể cùng hàng ngàn du khách khác từ khắp nơi đến đây chứng kiến hiện tượng thiên văn hiếm hoi này. Một thách đố trong cuộc đời là nhiều người không phân biệt rõ được giá trị nào là phương tiện, giá trị nào là mục đích và vì thế họ gặp nhiều đau khổ. Thế nhưng điều này không có gì là tiêu cực, mà chỉ là thực tế của đời sống.
Ngôn từ đã bị những con người mị dân của mọi thời đại sử dụng để tàn sát và bắt người ta chịu khuất phục, như Hitler đã biến đổi những nỗi thất vọng của một quốc gia thành mối hận thù đối với một thiểu số và lòng tham chinh phục đất đai đã thuyết phục dân Đức gây chiến. Thực tế cho thấy quan niệm khan hiếm của cải là một quan niệm ngăn cản việc làm ra của cải. Việc lặp đi lặp lại này sẽ tạo ra nơi bạn một niềm tin chắc rằng mình có khả năng xử lý dễ dàng những thách đố như thế trong tương lai.
Dành một phút suy nghĩ về mỗi mục tiêu bạn đã viết ra trên danh sách. Một ví dụ cho thấy hiệu quả to lớn của việc thay đổi ngôn từ. Vậy thì cố gắng làm ra nhiều tiền để làm gì?
Hoặc họ thiếu sự linh động để nhận ra rằng trong khi mình đang theo đuổi những mục tiêu đã đề ra, thì có những mục tiêu khác tốt hơn, đáng theo đuổi hơn. Để dễ hình dung, đó là tốc độ nhanh gấp mười lần cái nháy mắt của bạn. Đây là lúc để đem ra thực hành những điều bạn đã học.
Đối với tiền bạc, chúng ta có những kết quả lẫn lộn. Củng cố là đáp ứng một thái độ ngay sau khi nó xảy ra, trong khi phần thưởng hay hình phạt có thể xảy ra rất lâu sau đó. Các liên tưởng lẫn lộn còn nguy hiểm và tai hại hơn nhiều, chúng được coi là nguồn gốc của sự tự hủy hoại.
Và có hai cách đơn giản để tìm chúng và để thay đổi tâm trạng của bạn: thay đổi cách bạn vận dụng chức năng sinh lý của mình, hay thay đổi tiêu điểm của mình. Các nguyên tắc của bạn phải thế nào để nó giúp bạn hạnh phúc và thành công? Đây là cách cơ bản: hãy có những nguyên tắc mà bạn có thể kiểm soát được, như thế bạn sẽ không bị hoàn cảnh bên ngoài chi phối những cảm giác đau khổ hay hạnh phúc của mình. Kinh nghiệm giới hạn tạo nên đời sống giới hạn.
Khi bạn thấy mình đã có những tài năng đạt tới mức cao nhât, bạn cũng thấy có những người có tài năng còn cao hơn nhiều. Khi đốt rừng, không những chúng ta phá hoại cây cối tạo oxy và môi trường sinh sống của các loài động vật và thực vật, mà chúng ta còn thải vào trong không khí một lượng khổng lồ carbon dioxid và làm tăng nhanh hiệu quả nguy hiểm của việc trái đất nóng lên. Tôi biết một phụ nữ rất thành công trong nghệ thuật, chị đã cắt đứt quan hệ suốt 12 năm với một người đàn ông mà chị yêu say đắm.