Cuối cùng, trong chương tiếp theo, chúng tôi sẽ kiểm tra lại các vấn đề liên quan đến đọc các thể loại văn học giả tưởng cụ thể (bao gồm tiểu thuyết, kịch và thơ trữ tình). Và trái với phức tạp là đơn giản. Nhưng em vẫn chưa biết cấp độ đọc cao hơn cấp độ đọc sơ cấp.
Chúng tôi hy vọng bạn sẽ thử đọc năm bản trưởng ca vĩ đại nói trên và bạn sẽ hiểu được toàn bộ nội dung ẩn chứa trong dó. Tất nhiên, một cuốn tiểu sử được uỷ quyền không được tin tưởng như tiểu sử cuối cùng. Nhưng để làm được điều đó, bạn lại phải học riêng rẽ từng động tác ngay lúc đầu.
Đây chính là điều mà ta thường gọi là có công mài sắt có ngày nên kim. Mặc dù vậy, vẫn còn một số khúc mắc. Ngoài ra, có những bất đồng có căn nguyên sâu xa hơn, tồn tại trong chính hệ thống lý lẽ.
Tuy nhiên, sẽ có lợi hơn nếu bạn đọc các tác phẩm của các triết gia khác - những người đã bàn về các vấn đề của tác giả mà bạn đang đọc. Nếu không bắt tay vào hành động thì sẽ không bao giờ giải quyết được vấn đề. Cả hai hình thức diễn đạt trên đều khuyên ta làm cái gì cũng phải đúng lúc, kịp thời, mặc dù câu mệnh lệnh nghe có vẻ nhấn mạnh hơn nhưng chưa chắc đã dễ nhớ hơn.
Chúng ta gần như không thể tưởng tượng được các vở kịch được diễn như thế nào vì chúng ta hầu như không biết các nhà đạo diễn Hy Lạp chỉ đạo ra sao trên sân khấu. Điều này rất dễ nhận ra. Đơn vị logic mà quy tắc 7 hướng tới là lập luận - một chuỗi những nhận định, cái nọ bổ trợ cho cái kia.
Từ đầu đến giờ, chưa có phần nào nói cụ thể về cách đọc hai hoặc nhiều cuốn sách về cùng một chủ đề. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhớ rằng sử gia phải luôn dựng nên một cái gì đó. Cũng như từ điển, tất cả các cuốn bách khoa toàn thư đều là công cụ giáo dục và hàm chứa thông tin.
Do vậy, những ghi chú của bạn ở cấp độ này không còn mang tính cấu trúc mà thuộc về ý niệm. Tất nhiên, những bài viết hay nhất cũng như những cuốn sách tốt nhất không thể cô đúc lại mà không sót ý. Kinh nghiệm đặc biệt chỉ có ở những người chấp nhận khó khăn để khám phá ra nó.
Điều này đòi hỏi độc giả phải rất chú ý. Nhiều người cho rằng đọc và nghe hoàn toàn bị động so với viết và nói. Tiếp tục đọc theo cách này cho đến hết cuốn sách và tránh các sơ đồ mà bạn thấy rắc rối.
Song, lịch sử cũng như khoa học, nhất thiết một phần nào đó trong những kinh nghiệm mà nhà sử học trải qua phải mang nét đặc biệt. Đọc tiêu đề sách cẩn thận rất quan trọng, nhưng chưa đủ. Mặc dù nhiều truyện và thơ ít nhiều chứa đựng sâu trong nó những tuyên ngôn nhưng thơ ca vốn không thuộc phạm trù tuyên ngôn hay mang tính thông điệp.
Tác giả đã giải quyết thành công vấn đề nào? Trong quá trình giải quyết những vấn đề đó, tác giả có nêu lên vấn đề mới nào không? Tác giả có nhận thức được những vấn đề mà mình không thể giải quyết không? Một tác giả có năng lực, cũng như một độc giả biết cách đọc sách, cần phải biết một vấn đề đã được giải quyết hay chưa. Một là, có sự chênh lệch ban đầu trong mức độ hiểu. Lượng tài liệu dạng như vậy nhiều tới mức không ai có đủ thời gian đọc hết một phần những tài liệu đó.